Fietstochten Rotterdam: 10 keer de Maasstad op twee wielen

Als je me vraagt wat mijn stad Rotterdam definieert, zeg ik: energie. Dit is geen stad om lijdzaam te bewonderen vanuit een tourbus; dit is een stad om te *doen*, te voelen en te ervaren. En hoe doe je dat beter dan op de fiets? Als fanatiek fietser en veertigjarige ‘local’ kan ik je één ding garanderen: de fiets is hier koning. Nergens anders in Nederland (of misschien wel de wereld) kun je in tien minuten fietsen van een hypermodern, glazen stadscentrum naar een ruig, industrieel havengebied, om vervolgens uit te komen in een oer-Hollandse polder vol knotwilgen.

De stad is een architectonisch wonder, herboren uit het puin, maar heeft haar rauwe randen nooit verloren. Het is een stad van staal, water en glas, maar ook van verborgen parken, historische enclaves en verrassend veel groen. Voor de hoger opgeleide reiziger die, net als ik, de ziel van een plek wil ontdekken, heb ik mijn 10 favoriete routes uitgestippeld. We pakken 5 routes kriskras door de stad en 5 die je net dat beetje verder brengen, naar de molens, de polders en de kust. Pomp je banden op, zet je helm op (doen we hier niet echt, maar veiligheid voorop!) en laten we gaan trappen.

Inhoudsopgave

Tochten in de stad: de architectonische en culturele hartslag
Tochten in de omgeving: polders, molens en de kustlijn
Bronvermelding

Tochten in de stad: de architectonische en culturele hartslag

Tocht 1: De ‘Must-Do’ Architectuurroute (Bruggen, Kubussen en de Kop)

Duur: ca. 2,5 uur
Afstand: ca. 15 km

Dit is de route die ik iedereen als eerste aanraad. Het is de ultieme kennismaking met de ‘skyline’ en de veerkracht van Rotterdam. Je rijgt de grootste iconen aaneen. We starten bij de Markthal – een architectonisch spektakel van binnen en buiten. Vanaf daar duiken we de Oude Haven in, waar je oog in oog staat met de bizarre Kubuswoningen. Vervolgens pakken we twee bruggen: eerst de rode Willemsbrug, die je een perfect zicht geeft op de skyline, en dan ‘De Zwaan’, de Erasmusbrug. Dit blijft voor mij, hoe vaak ik er ook overheen fiets, een magisch moment. De oversteek naar de Kop van Zuid voelt als het betreden van een nieuwe wereld, met de statige ‘verticale stad’ De Rotterdam en het nostalgische Hotel New York. Dit is de essentie van de stad in één korte tocht.

Hoogtepunten: De Markthal , Kubuswoningen, Oude Haven, Willemsbrug, Noordereiland, Erasmusbrug, Kop van Zuid (Hotel New York, De Rotterdam, Fotomuseum).

Parkeren & Startpunt: Parkeer in het centrum, bijvoorbeeld in Parkeergarage Markthal (Dominee Jan Scharpstraat 306). Vanaf hier pak je direct de fiets.

Routebeschrijving (vanaf Markthal):

Start bij de Markthal, fiets naar de Binnenrotte en sla linksaf naar de Oude Haven.
Rijd onder de Kubuswoningen door en over het Gelderseplein.
Steek de Maas over via de Willemsbrug.
Sla direct na de brug rechtsaf het Noordereiland op (Prins Hendrikkade). Volg deze tot je bij de Erasmusbrug komt.
Steek de Maas terug over via de Erasmusbrug richting de Kop van Zuid.
Fiets de Wilhelminapier op en neer (langs Hotel New York, De Rotterdam).
Keer om en fiets de Erasmusbrug weer over, terug naar het centrum.
Sla rechtsaf (Leuvehoofd) en volg de kade (Boompjes) terug, of duik via de Leuvehaven (Maritiem Museum) de binnenstad in, terug naar de Markthal.

Tocht 2: Kunst, Cultuur en Historisch Delfshaven

Duur: ca. 3 uur
Afstand: ca. 18 km

Waar de eerste tocht om de ‘nieuwe’ stad draait, combineert deze route de culturele as met het enige stukje ‘oud’ Rotterdam dat het bombardement heeft overleefd. We starten in het hart van de kunst: het Museumpark. Vanaf hier duiken we de Witte de Withstraat in, de levendigste straat van de stad, vol galeries en cafés. We fietsen langs de Parkkade, met uitzicht op de haven, naar de Euromast. Maar het echte doel is Historisch Delfshaven. Dit is een schilderachtig stukje 17e-eeuws Nederland, compleet met grachtjes, ophaalbruggetjes en de Pelgrimvaderskerk. De overgang van de rauwe stad naar deze oase van rust is fenomenaal.

Hoogtepunten: Museumpark (Boijmans, Kunsthal ), Witte de Withstraat, Het Park (bij de Euromast), Historisch Delfshaven, de Pelgrimvaderskerk.

“Een van onze gasten, een architectuurkenner uit Londen, was volledig perplex. Hij zei: ‘Ik kwam voor de moderne architectuur, maar ik werd verliefd op Delfshaven. Het voelt als een geheim dorp dat de storm van de moderniteit heeft weerstaan. Om daar een biertje te drinken bij de oude molen, terwijl je weet dat de wolkenkrabbers vijf minuten verderop staan… dat contrast is uniek voor Rotterdam.'”

Parkeren & Startpunt: Parkeer in Parkeergarage Museumpark (Museumpark 32). Je staat direct op de route.

Routebeschrijving (vanaf Museumpark):

Start bij de Kunsthal (Museumpark). Fiets de Witte de Withstraat in en keer aan het einde (bij de Eendrachtslaan).
Fiets terug en sla rechtsaf de Westzeedijk op.
Volg de borden ‘Euromast’ en fiets door Het Park.
Verlaat het park aan de westkant en volg de Parkhaven.
Volg de fietspaden langs de Maas (Sint-Jobshaven, Lloydkwartier).
Duik onder de snelweg door en volg de Schiehavenseweg.
Sla linksaf de Voorhaven op, het hart van Historisch Delfshaven.
Maak een rondje (Aelbrechtskolk, Piet Heynsplein) en bezoek de Pelgrimvaderskerk.
Keer terug via de Coolhaven en de levendige Nieuwe Binnenweg, die je rechtstreeks terugleidt naar het Museumpark.

Tocht 3: De Rauwe Randen (Katendrecht, SS Rotterdam en de Waalhaven)

Duur: ca. 2 uur
Afstand: ca. 12 km

Wil je het ‘echte’ Rotterdam zien? Het Rotterdam van de zeelui, de havenbaronnen en de nieuwe creatievelingen? Dan gaan we naar ‘De Kaap’, oftewel Katendrecht. Dit voormalige ‘Chinatown’ en zeemanskwartier is nu een van de hipste wijken van de stad. Ik fietste hier twintig jaar geleden ook, en geloof me, dat was een heel ander gezicht. Waar je vroeger duistere kroegen had, vind je nu de Fenix Food Factory en geweldige restaurants. We starten op de Wilhelminapier en steken de ‘Hoerenloper’ (Rijnhavenbrug) over naar Katendrecht. We fietsen langs de kades naar het majestueuze SS Rotterdam , het voormalige vlaggenschip van de Holland-Amerika Lijn. Vanaf de kop van de Kaap heb je een waanzinnig uitzicht op de skyline en de binnenkomende schepen.

Hoogtepunten: Wilhelminapier, Rijnhavenbrug, Fenix Food Factory, Deliplein, SS Rotterdam.

Parkeren & Startpunt: Parkeer op de Kop van Zuid, bijvoorbeeld in Parkeergarage Q-Park De Rotterdam (Wilhelminakade 300).

Routebeschrijving (vanaf Wilhelminapier):

Start aan de voet van de Erasmusbrug (kant Kop van Zuid).
Fiets de Wilhelminapier af, langs De Rotterdam en Hotel New York.
Aan het einde, neem de rode Rijnhavenbrug (de ‘Hoerenloper’) naar Katendrecht.
Sla rechtsaf en volg de kade (Rijnhaven ZZ) naar het Deliplein.
Verken het Deliplein en de Fenix Food Factory.
Vervolg de route via de Veerlaan en de Provimi-kade.
Volg de borden ‘SS Rotterdam’. Fiets om het schip heen.
Keer terug via de Katendrechtsestraat en de Pols van Katendrecht.
Steek de Rijnhavenbrug weer over en je bent terug bij het startpunt.

Tocht 4: De Groene Long (Kralingse Plas en het Park)

Duur: ca. 2 uur
Afstand: ca. 20 km

Ja, Rotterdam is een stad van steen en staal, maar we hebben ook een van de mooiste stadsparken van Nederland. Deze tocht is puur recreatief en laat je de ‘groene’ kant van de stad zien. We starten bij de Euromast, in Het Park, een prachtig aangelegd 19e-eeuws park. Vanaf hier maken we een mooie slinger door de stad richting de Kralingse Plas. Een rondje om de plas is een absolute must. Het is een cliché, maar het uitzicht op de skyline van de stad vanaf de oostkant van de plas is onovertroffen. Ik kom hier zelf graag om even mijn hoofd leeg te maken. We fietsen door het Kralingse Bos, langs twee historische molens (De Ster en De Lelie) en door de chique wijk Kralingen, met zijn statige lanen.

Hoogtepunten: Het Park (Euromast), Museumpark, Kralingse Plas, Kralingse Bos, Molens De Ster en De Lelie, De Tuin van de Vier Windstreken .

Parkeren & Startpunt: Parkeer bij de Parkhaven (bij de Euromast), of, nog makkelijker, rijd naar de Kralingse Plas en parkeer gratis aan de Langepad.

Routebeschrijving (vanaf Kralingse Plas, Langepad):

Start op de parkeerplaats aan het Langepad (Kralingse Plas).
Fiets het rondje om de plas met de klok mee (ca. 7 km). Je passeert strandjes, restaurants en de molens.
Verlaat de plas aan de zuidkant (bij restaurant De Tuin).
Volg de Oudedijk door de wijk Kralingen.
Sla rechtsaf de ‘s-Gravenweg op en volg de fietspaden richting het centrum (via Oostplein).
Duik de binnenstad in, steek de Coolsingel over en rij richting het Museumpark.
Rijd via de Westzeedijk naar Het Park en de Euromast.
Keer terug via de Nieuwe Binnenweg, volg de borden ‘Centrum’ en daarna ‘Kralingen’ om via de Maasboulevard of de binnenwegen terug te keren naar de Kralingse Plas.

Tocht 5: Hip Noord (De Luchtsingel, de Hofbogen en het Zwaanshals)

Duur: ca. 2 uur
Afstand: ca. 10 km

Wil je zien waar het ‘nieuwe’ Rotterdam gebeurt, buiten de grote wolkenkrabbers om? Dan moet je naar Noord. Dit is een tocht door de buurten die bruisen van creativiteit. We starten bij een uniek stukje stadsarchitectuur: de Luchtsingel . Deze felgele, houten voetgangersbrug (je mag er ook fietsen) is door crowdfunding gefinancierd en verbindt het Centraal Station met het Oude Noorden. We fietsen onder de oude spoorlijn (De Hofbogen) door, waar nu designwinkels en restaurants zitten. Het hart van de tocht is het Zwaanshals en de Zaagmolenkade: de hipste winkel- en horecastraatjes van de stad, gelegen aan de idyllische Rotte. Een totaal ander gezicht van de stad.

Hoogtepunten: Luchtsingel, Centraal Station (de ‘Kapsalon’), De Hofbogen, Zwaanshals, Zaagmolenkade, de Rotte.

Parkeren & Startpunt: Parkeer in Parkeergarage Schieblock (Schiekade 101), direct bij het begin van de Luchtsingel.

Routebeschrijving (vanaf Schieblock):

Start bij het Schieblock, ga omhoog en fiets de Luchtsingel over.
Volg de route tot aan de Pompenburg. Sla linksaf en volg de Heer Bokelweg.
Ga onder de Hofbogen door en sla rechtsaf de Bergweg op.
Sla linksaf het Zwaanshals in. Volg deze straat, die overgaat in de Zaagmolenkade.
Volg de kade langs de Rotte tot aan de Zaagmolenbrug.
Steek over en fiets terug via de Noordsingel (een statige singel met een oude gevangenis).
Sla rechtsaf de Teilingerstraat in en volg de fietspaden terug naar het Centraal Station.
Fiets met een boog om het indrukwekkende station heen en je bent weer bij het Schieblock.

Tochten in de omgeving: polders, molens en de kustlijn

Tocht 6: Jenever en Molenreuzen in Historisch Schiedam

Duur: ca. 3,5 uur
Afstand: ca. 30 km

Op een steenworp afstand van Rotterdam ligt Schiedam. Het is de perfecte ‘makkelijke’ fietstocht. Je volgt de Maas en de Schie en fietst zo een totaal andere wereld binnen. Schiedam, de jeneverhoofdstad, voelt als een miniatuurversie van Amsterdam, maar dan zonder de toeristen. De stad heeft de hoogste historische windmolens ter wereld – deze ‘reuzen’ werden gebruikt om de mout voor de jenever te malen. Je fietst langs de prachtige, verstilde havens (Lange Haven, Korte Haven), ziet het Zakkendragershuisje en kunt stoppen bij het Nationaal Jenevermuseum . Een heerlijke tocht terug in de tijd.

Hoogtepunten: De hoogste windmolens ter wereld, de historische havens van Schiedam, het Jenevermuseum, de Schie.

“We hadden eerlijk gezegd nog nooit van Schiedam gehoord, maar op aanraden van de auteur zijn we erheen gefietst. Wat een openbaring! Het was alsof we een Goudeneeuw-filmset op fietsten. We waren diep onder de indruk van de schaal van die molens; je voelt je er zo nietig naast. En de rust in die stad, zo dicht bij het jachtige Rotterdam, was een verademing.”

Parkeren & Startpunt: Start in Rotterdam-West. Parkeer bijvoorbeeld in de omgeving van het Marconiplein (bijv. Parkeergarage P+R Marconiplein) om de stad uit te fietsen.

Routebeschrijving (vanaf Marconiplein):

Start bij Marconiplein en volg de borden ‘Schiedam’ (noordwestelijke richting).
Je pakt al snel het fietspad langs de Delfshavense Schie.
Volg dit prachtige, groene fietspad ca. 5 km tot je Schiedam binnenrijdt.
Volg in Schiedam de borden ‘Centrum’ en ‘Molens’.
Fiets langs de Noordvest, waar je de molens (De Walvisch, De Drie Koornbloemen) ziet.
Duik het centrum in en volg de Lange Haven (langs het Jenevermuseum).
Keer om en volg de Korte Haven.
Neem dezelfde route (langs de Schie) terug naar het Marconiplein in Rotterdam.

Tocht 7: Het UNESCO-Wonder van Kinderdijk

Duur: ca. 4-5 uur
Afstand: ca. 45 km

Dit is een serieuze tocht, maar de beloning is van wereldformaat. Je fietst naar het hart van het Nederlandse polderlandschap: Kinderdijk. Dit is waar 19 authentieke 18e-eeuwse molens nog steeds het water uit de Alblasserwaard pompen. Dit is Nederland in optima forma. De route erheen is al een belevenis. Je volgt de rivier de Nieuwe Maas oostwaarts, door de industrie van IJsselmonde en Ridderkerk. Het contrast tussen de zware industrie en het idyllische polderland is typisch Rotterdams. Het hoogtepunt is het fietspad dwars door het molencomplex. Ik vind dit persoonlijk mooier dan de Zaanse Schans; het voelt authentieker, groter en de molens staan in hun natuurlijke habitat.

Hoogtepunten: De 19 molens van UNESCO Werelderfgoed Kinderdijk , de polders van de Alblasserwaard, de rivier de Lek.

Parkeren & Startpunt: Start aan de oostkant van de stad. Een goed startpunt is P+R Beverwaard (gratis parkeren) en vanaf daar de route oppakken.

Routebeschrijving (vanaf P+R Beverwaard):

Start P+R Beverwaard. Volg de fietspaden oostwaarts richting Ridderkerk/Bolnes.
Volg de dijk (Ringdijk) langs de rivier de Noord.
Je fietst door Slikkerveer. Blijf de dijk volgen.
De dijk buigt af en gaat over in de Lekdijk.
Je fietst nu rechtstreeks Kinderdijk binnen. Het molencomplex ligt aan je rechterhand.
Fiets het fietspad (Middelwaard/Nederwaard) af, dwars door de molens.
Aan het einde kun je omkeren en dezelfde route terugfietsen.
(Optioneel: neem het pontje bij Kinderdijk naar de overkant en fiets terug via een andere route, maar de dijkroute is het meest direct).

Tocht 8: De Verborgen Natuur van de Rhoonse Grienden

Duur: ca. 3 uur
Afstand: ca. 35 km

Dit is mijn persoonlijke ‘geheime tip’ als de stad me even te druk wordt. Ten zuiden van de stad, verscholen achter de havens van Charlois, ligt een prachtig zoetwatergetijdengebied: de Rhoonse Grienden. Het is een jungle van wilgenbossen, kreken en rietvelden, waar je kunt fietsen en wandelen. Ik was er laatst nog op een druilerige dinsdagochtend; de mist hing boven de kreken, je hoorde alleen de vogels. Magisch. De route erheen is een typisch Rotterdams avontuur: je fietst via het Zuiderpark (het grootste stadspark van Nederland) en de havens van Charlois, en plotseling sta je in de wildernis. We combineren dit met een stop bij het sprookjesachtige Kasteel van Rhoon .

Hoogtepunten: Zuiderpark, de havens van Charlois, de Rhoonse Grienden (wilgenvloedbos), het Kasteel van Rhoon, de Oude Maas.

Parkeren & Startpunt: Start op Zuid. Een goed punt is P+R Slinge (gratis parkeren, bij het metrostation).

Routebeschrijving (vanaf P+R Slinge):

Start P+R Slinge en fiets het Zuiderpark in.
Doorkruis het park en volg de borden richting Charlois/Rhoon.
Je fietst via de Groene Kruisweg (fietspad) richting de havens.
Volg de borden ‘Rhoonse Grienden’. Je duikt het buitendijkse gebied in.
Volg het fietspad (Albrandswaardsedijk) door de grienden.
Verlaat de grienden en fiets het dorp Rhoon in. Volg de borden ‘Kasteel van Rhoon’.
Bezoek het kasteel en fiets via het dorp terug.
Volg de Rhoonse Baan en de Groene Kruisweg terug naar het Zuiderpark en P+R Slinge.

Tocht 9: De Waterwolf Bedwingen (Maeslantkering en Hoek van Holland)

Duur: ca. 6 uur
Afstand: ca. 70 km

Dit is een tocht voor de doorzetters, maar het is een van de indrukwekkendste fietstochten die je in Nederland kunt maken. Je fietst de Nieuwe Waterweg af, helemaal tot aan de zee. Dit is de slagader van de haven; je fietst letterlijk naast de grootste zeeschepen ter wereld. Via de historische stadjes Vlaardingen en Maassluis bereik je het sluitstuk van de Deltawerken: de Maeslantkering. Dit bouwwerk is bijna buitenaards. Twee gigantische stalen armen die de waterweg kunnen afsluiten. Het Keringhuis (bezoekerscentrum) is een must. Vanaf hier is het nog een klein stukje naar het strand van Hoek van Holland voor een welverdiende vis.

Hoogtepunten: Nieuwe Waterweg, Vlaardingen, Maassluis, Maeslantkering, strand van Hoek van Holland.

“Als ingenieur was ik diep onder de indruk van de Maeslantkering. Foto’s doen het geen recht. De schaal is onvoorstelbaar. De fietstocht erheen, langs die enorme schepen, was al een belevenis, maar om dan die twee witte armen te zien liggen… het gaf me een enorm gevoel van trots op onze waterbouw. En de fietspaden waren, zoals altijd in Nederland, perfect.”

Parkeren & Startpunt: Parkeer weer bij P+R Marconiplein (gratis). Dit is de beste startplek om de stad westwaarts te verlaten.

Routebeschrijving (vanaf P+R Marconiplein):

Start P+R Marconiplein en volg de borden ‘Vlaardingen’ (west).
Je volgt het uitstekende fietspad langs de Maasdijk/Nieuwe Waterweg.
Fiets door Vlaardingen en Maassluis (beide met leuke historische centra).
Blijf de rivier volgen. De borden ‘Maeslantkering’ wijzen vanzelf de weg.
Bezoek het Keringhuis.
Vervolg het fietspad langs de waterweg tot aan Hoek van Holland.
Fiets naar het strand (Zeekant) voor een pauze.
Keer terug via exact dezelfde, indrukwekkende route.

Tocht 10: Polderpracht en Plassen bij de Rottemeren

Duur: ca. 4 uur
Afstand: ca. 40 km

Deze tocht laat je het ‘achterland’ van Rotterdam zien. We volgen het riviertje de Rotte (waar de stad zijn naam aan dankt) noordwaarts, de stad uit. Je verlaat de stedelijke hectiek en fietst direct de polder in. Dit is een prachtig veenweidegebied. Het doel zijn de Rottemeren, een langgerekt plassengebied waar volop gerecreëerd wordt. We maken een rondje om de Zevenhuizerplas, passeren de Eendragtspolder (een uniek natuur- en roeigebied dat ook als waterberging dient) en stoppen voor koffie bij Outdoor Valley . Dit is een heerlijke, ontspannen tocht door het groen, perfect voor een zondagmiddag.

Hoogtepunten: De Rotte, de Rottemeren, Zevenhuizerplas, Eendragtspolder (Olympische roeibaan), polderlandschap.

Parkeren & Startpunt: Start weer bij de Kralingse Plas (Langepad), het perfecte startpunt om de Rotte noordwaarts op te pikken.

Routebeschrijving (vanaf Kralingse Plas):

Start bij de Kralingse Plas (noordkant).
Volg de fietspaden langs de Rotte (Prinses Irenebuurt) noordwaarts.
Je fietst onder de A20 door en bent direct ‘buiten’.
Volg de Rotte kilometerslang. Je passeert het Bergse Bos en de Rottemeren.
Houd de borden ‘Rondje Rottemeren’ aan.
Maak een lus om de Zevenhuizerplas.
Fiets door de Eendragtspolder (met de Willem-Alexander Roeibaan).
Keer terug en volg de Rotte weer zuidwaarts, terug naar de Kralingse Plas.

Bronvermelding

Voor het samenstellen van dit artikel is gebruikgemaakt van de volgende bronnen:

Fietsnetwerk Nederland (routeplanner).
Rotterdam Routes (app en website voor thematische routes).
Officiële websites van de genoemde highlights (Markthal, Kunsthal, SS Rotterdam, Kinderdijk, Keringhuis, etc.).
Bezoekersinformatie van Rotterdam Tourist Information.
Persoonlijke fietservaringen en lokale kennis van de auteur.