De ware ziel van een stad, die vind je niet in een museum. Die vind je op de tribunes. Als sportliefhebber heb ik stadions over de hele wereld bezocht, maar sport in Cluj-Napoca is een fenomeen apart. Mijn naam is Gabriel, en ik kom hier al dertig jaar. Ik heb de stad zien transformeren van een post-communistisch raadsel tot de bruisende, intellectuele hoofdstad van Transsylvanië. Maar één ding is nooit veranderd: de passie. Dit is een stad die leeft op conflict en loyaliteit, en nergens is dat duidelijker dan in de sport. De lucht knettert hier op een wedstrijddag.
Je denkt misschien aan Boekarest als je aan Roemeense sport denkt, maar geloof me, het zwaartepunt is verschoven. Cluj is waar het gebeurt. Het voetbal wordt gedomineerd door een titanenstrijd, het basketbal is van Europees topniveau en de stad heeft de modernste sportinfrastructuur van het land. Voor de 50-plus reiziger die meer zoekt dan een wandeltocht langs de Sint-Michielskerk, is het bijwonen van een wedstrijd hier een essentiële culturele onderdompeling. Het is de enige manier om de anatomie van deze trotse, complexe stad echt te begrijpen. Dit zijn de 10 pilaren van de sport in Cluj-Napoca.
Inhoudsopgave
- Voetbal (Fotbal): De onbetwiste koning van de sport in Cluj-Napoca
- De grote zaalsporten: Basketbal en handbal
- Individuele sporten en evenementen van wereldklasse
Voetbal (Fotbal): De onbetwiste koning van de sport in Cluj-Napoca
In Roemenië is voetbal religie, politiek en kunst tegelijk. Nergens is dit duidelijker dan in Cluj, een stad die letterlijk in tweeën wordt gescheurd door twee clubs met totaal verschillende identiteiten.
1. CFR 1907 Cluj: De ‘spoorwegmannen’ die kampioen werden
CFR (een afkorting voor ‘Căile Ferate Române’ – de Roemeense Spoorwegen) was decennialang het ’tweede’ team. Het was de club van de spoorwegarbeiders uit de wijk Gruia, een degelijke, hardwerkende ploeg zonder sterallures. Tot de vroege jaren 2000. Met de komst van een nieuwe investeerder transformeerde CFR in een financiële grootmacht. Wat volgde was een decennium van totale dominantie: de club won 8 landstitels (de meeste in deze eeuw) en werd een vaste klant in de groepsfases van de Champions League en Europa League. Ze versloegen clubs als Manchester United (op Old Trafford!) en AS Roma. Dit succes heeft de hiërarchie van de sport in Cluj-Napoca volledig op zijn kop gezet. Het stadion, Stadionul Dr. Constantin Rădulescu 
, is een compacte, intimiderende arena in hun thuiswijk, een fort waar de kampioenen worden gesmeed.
Mijn persoonlijke indruk? Als sportpurist had ik aanvankelijk moeite met deze ‘nieuwe rijken’. Maar je kunt niet anders dan respect hebben voor de professionaliteit. Een wedstrijd bijwonen in hun compacte stadion voelt als het bezoeken van een efficiënte, winnende machine. Het is strak, modern en meedogenloos. Een fascinerend contrast met hun stadsgenoot.
2. FC Universitatea Cluj: De ‘studenten’ en de eeuwige ziel
Als CFR het ‘nieuwe geld’ is, is “U” Cluj de ‘oude adel’. Universitatea Cluj, opgericht in 1919, is de historische club van de stad. Het is de club van de Roemeense intellectuelen, de studenten en de bourgeoisie van Transsylvanië. Ze dragen de bijnaam ‘Șepcile Roșii’ (De Rode Petten), naar de petten die de studenten droegen. “U” Cluj wint misschien niet veel prijzen (hun laatste grote trofee was de Roemeense beker in 1965), maar ze hebben de harten van de stad. Hun supporters zijn legendarisch, bekend om hun onvoorwaardelijke trouw, zelfs door meerdere degradaties en een faillissement heen. Voor de ‘U’-fan is loyaliteit belangrijker dan winnen. Ze vertegenwoordigen de Roemeense, academische identiteit van Cluj. Hun thuisbasis is de prachtige Cluj Arena , een architectonisch juweel dat symbool staat voor de grandeur van de club, zelfs als de prestaties achterblijven.
3. Het “Derby-ul Clujului”: Meer dan een wedstrijd
Dit is het. Als je de kans hebt om je bezoek te plannen tijdens het ‘Derby van Cluj’, doe het dan. Dit is het ultieme evenement voor sport in Cluj-Napoca. Het is de strijd tussen CFR en “U” Cluj. Dit is geen gewone voetbalwedstrijd; het is een sociologische botsing. Het is ‘nieuw geld’ tegen ‘oud prestige’. Het is de arbeiderswijk Gruia tegen het intellectuele stadscentrum. Het is de pragmatische winnaar tegen de romantische verliezer.
De sfeer in de stad is dagen van tevoren voelbaar. De stad kleurt rood-wit-blauw (CFR) en zwart-wit (“U”). De spreekkoren, de tifo’s (sfeeracties) en het geluid zijn van een intensiteit die je in de Benelux zelden meemaakt. Dit is een gevecht om de identiteit van de stad. Zelfs als de stand op de ranglijst irrelevant is, is dit de wedstrijd van het jaar. Het bijwonen van deze derby is een diepe, rauwe en onvergetelijke culturele ervaring, die de ziel van Transsylvanië blootlegt.
“Ik ga al 40 jaar naar ‘U’ Cluj. Ik heb ze zien degraderen naar de vierde divisie en weer zien opstaan. Winnen van CFR is voor ons belangrijker dan het kampioenschap. Het is een bevestiging dat wij de échte club van Cluj zijn. Het is geen wedstrijd, het is een bestaansrecht.”
Info over de rivaliteit: ProSport Derby Archief
4. Cluj Arena: Het zilveren ruimteschip
Dit is het kroonjuweel van de sportinfrastructuur in Roemenië. De Cluj Arena , geopend in 2011 op de plek van het oude “U” Cluj-stadion, is een architectonisch meesterwerk. Het is een UEFA Elite (Categorie 4) stadion met ruim 30.000 zitplaatsen. Het ontwerp is lyrisch: een vloeiende, zilverkleurige structuur die als een ruimteschip aan de oever van de Someșul Mic-rivier ligt. Het is een postulaat van moderniteit.
Ik herinner me de eerste keer dat ik het zag. Ik liep door het Parcul Central (het stadspark) en plotseling doemde het op. Het contrast tussen het 19e-eeuwse park en deze futuristische arena is adembenemend. Het is niet alleen de thuisbasis van “U” Cluj en het nationale elftal, maar ook de locatie voor het wereldberoemde Untold Festival. Een rondleiding (indien beschikbaar) is een must, puur om de technische specificaties en de vloeiende lijnen van het ontwerp te waarderen. Een prachtig stuk moderne architectuur en een symbool van het ‘nieuwe’ Cluj.
De grote zaalsporten: Basketbal en handbal
Hoewel voetbal de straten regeert, wordt de luidste passie misschien wel binnen gevierd. Cluj is dé basketbalhoofdstad van Roemenië.
5. U-BT Cluj-Napoca: De basketbal-dynastie
Als je wilt zien wat échte passie is, vergeet dan even het voetbal en koop een kaartje voor een basketbalwedstrijd van U-BT Cluj-Napoca . Dit team, dat ook de ‘U’ van Universitatea draagt, is de onbetwiste heerser van het Roemeense basketbal. Ze winnen de laatste jaren bijna elk kampioenschap en elke beker. Maar belangrijker nog: ze doen het fantastisch in Europa. Ze zijn een vaste waarde in de EuroCup, het niveau net onder de EuroLeague. Ze spelen in de BTarena voor 10.000 uitzinnige fans. De sfeer is hier anders dan bij het voetbal; het is intenser, sneller, luider. De hele zaal, van jong tot oud, staat 40 minuten lang te schreeuwen. Dit is de trots van de stad, de club die Cluj op de Europese kaart van de zaalsport heeft gezet. Het is een essentieel onderdeel van de moderne sport in Cluj-Napoca.
Mijn God, de eerste keer dat ik daar binnenstapte voor een EuroCup-wedstrijd… het geluid. Het is geen gejoel, het is een fysieke muur van geluid. De akoestiek is ontworpen om te intimideren. Het is een kolkende, zwarte doos vol passie. Absoluut van wereldklasse.
6. BTarena (Sala Polivalentă): De ‘zwarte doos’ vol passie
De thuisbasis van het basketbalteam is de BTarena (ook bekend als de Sala Polivalentă). Dit is de grootste en modernste multifunctionele arena van Roemenië, geopend in 2014, pal naast de Cluj Arena. Het vormt een ‘sportcomplex’ van ongekende kwaliteit in Oost-Europa. De arena kan 10.000 toeschouwers herbergen voor sport en tot 20.000 voor concerten. Het ontwerp is een strakke, zwarte doos die technisch van het hoogste niveau is. De stoelen kunnen volledig worden ingetrokken, waardoor de vloerruimte enorm is. Het is de thuishaven van het basketbal, het handbal en het Transylvania Open (tennis), maar ook van grote concerten. Een technisch en logistiek wonder dat de veelzijdigheid van de sport in Cluj-Napoca perfect faciliteert.
“Ik reis heel Europa door voor basketbal, en de sfeer in de BTarena staat in mijn top 3. De fans zitten kort op het veld, de akoestiek is oorverdovend en de club doet er alles aan om er een show van te maken. Het voelt meer als een NBA-ervaring dan een Europese wedstrijd.”
7. CS “U” Cluj (Vrouwenhandbal): Een erfenis van kracht
Handbal is groot in Roemenië, en dan met name het vrouwenhandbal. Hoewel de successen van het vrouwenteam van Universitatea Cluj recentelijk zijn overschaduwd door teams als CSM Boekarest, hebben ze een immense geschiedenis. De club, ook onderdeel van de grote ‘U’-familie, was een grootmacht in de 20e eeuw en heeft meerdere nationale titels gewonnen. Ze spelen hun thuiswedstrijden in de kleinere, maar zeer sfeervolle ‘Sala Sporturilor Horia Demian’, een klassieke Oost-Europese sporthal die zindert van de geschiedenis. Een wedstrijd hier bijwonen voelt als een stap terug in de tijd, naar de kern van de sport, ver weg van de glitter van de BTarena. Het is een authentieke sportbeleving.
Individuele sporten en evenementen van wereldklasse
Cluj is niet alleen een teamstad. Het trekt dankzij zijn faciliteiten en organisatiekracht steeds meer grote, internationale evenementen en heeft grote individuele atleten voortgebracht.
8. Transylvania Open: De WTA-sterren in de BTarena
Een relatief nieuw, maar nu al prestigieus evenement. Het Transylvania Open is een WTA 250-tennistoernooi dat jaarlijks in de BTarena wordt gehouden. De organisatie is zo goed dat het toernooi al tweemaal door de speelsters zelf is uitgeroepen tot ‘Beste WTA 250 Toernooi van het Jaar’. Het trekt grote namen uit de top 50, mede dankzij de Roemeense tennisheldin Simona Halep die als ambassadrice fungeert. De transformatie van de BTarena van een basketbal-hel naar een intieme, chique tennisarena is een technisch hoogstandje. Voor de tennisliefhebber is dit een uitgelezen kans om wereldtop te zien in een perfect georganiseerde setting.
“Wat de organisatie van het Transylvania Open doet, is ongelooflijk. Ze creëren een sfeer die je normaal alleen bij de grotere toernooien ziet. De spelersfaciliteiten, de ‘Dracula’-thematisering, de publieksopkomst… het is een model voor hoe je een WTA 250-evenement moet runnen.”
9. Ana Porgras: De ‘vergeten’ wereldkampioene
Roemenië is synoniem met gymnastiek, dankzij Nadia Comăneci. Cluj en de omliggende regio hebben hier ook een rol in gespeeld. Een van de meest getalenteerde, en misschien wel meest tragische, turnsters van de moderne tijd is Ana Porgras . Ze werd geboren in Galați, maar trainde in het beroemde Deva-centrum en was gelieerd aan de clubs in deze regio. In 2010 werd ze Wereldkampioen op de evenwichtsbalk, de eerste Roemeense wereldkampioen sinds 2001. Haar stijl was lyrisch, een zeldzame combinatie van Russische balletische elegantie en Roemeense techniek. Helaas dwongen blessures haar te stoppen vóór de Olympische Spelen van 2012. Als ik door Cluj loop, een stad die zijn sportieve helden (terecht) op een voetstuk plaatst, moet ik vaak denken aan atleten zoals Porgras. Ze was een fenomeen, een kunstenares, en een herinnering aan de genadeloze aard van de topsport die ook deel uitmaakt van de sport in Cluj-Napoca.
10. Raliul Clujului (Rally van Cluj): Asfalt en adrenaline
We sluiten af met pure snelheid. De Rally van Cluj (Raliul Clujului “Star Lubricants”) is een van de meest prestigieuze en historische rondes van het Nationaal Rally Kampioenschap van Roemenië. Dit is geen Formule 1; dit is rauw, onversneden rallyrijden. De ‘special stages’ vinden plaats op de verraderlijke, bochtige asfaltwegen in de heuvels rondom de stad. De hele stad staat in het teken van dit evenement. De ceremoniële start en de ‘service park’ bevinden zich vaak in het hart van de stad, bij de Cluj Arena of de BTarena. Je kunt de auto’s van dichtbij bekijken, de monteurs aan het werk zien en de geur van brandstof en rubber opsnuiven. Voor de liefhebber van motorsport is dit een fantastisch, laagdrempelig evenement om de passie voor techniek en snelheid te ervaren.
Wacht: Heeft u alle berichten over Cluj-Napoca en Roemenië al gezien?
Bronnen:
– Persoonlijke bezoeken en ervaringen van de auteur (1995-2024).
– Officiële websites van CFR Cluj, FC Universitatea Cluj, U-BT Cluj-Napoca, en BTarena.
– Federația Română de Fotbal (FRF) & Liga Profesionistă de Fotbal (LPF).
– Federația Română de Baschet (FRB).
– Officiële website Transylvania Open (WTA).
– Officiële website Raliul Clujului.
– “Istoria sportului clujean” (Geschiedenis van de sport in Cluj), diverse lokale publicaties.